Apel do Ministra Zdrowia o kontynuowanie i wzmacnianie reformy polskiej psychiatrii

Ze względu na dopływające do nas niepokojące sygnały dotyczące możliwości zatrzymania aktualnie wprowadzanych reform w systemie ochrony zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży, 12 października 2020 r. wystosowaliśmy apel do Ministra Zdrowia Adama Niedzielskiego. Apelujemy o kontynuowanie i wzmacnianie reformy polskiej psychiatrii, a w szczególności o umocowanie prawne trzystopniowej organizacji opieki psychiatrycznej dla dorosłych dzieci i młodzieży poprzez nowelizację ustawy o zdrowiu psychicznym, określenie “mapy drogowej” reformy i zagwarantowanie finansowania w przedłużonych ramach czasowych.

Przy aktualnej skali problemów ze zdrowiem psychicznym obywateli, dodatkowymi obciążeniami związanymi z sytuacją epidemiczną w kraju i realnymi trudnościami z tego wynikającymi dla ogółu społeczeństwa, tym bardziej istotne jest, aby kontynuować i rozwijać działania na rzecz zdrowia psychicznego dzieci, młodzieży i dorosłych.

Treść apelu prezentujemy poniżej.

Szanowny Panie Ministrze,

W związku z utrzymującą się dramatyczną sytuacja psychiatrii dziecięcej w Polsce [1] oraz alarmującymi doniesieniami o zagrożeniach kontynuacji reformy psychiatrii [2], czujemy niepokój i wyrażamy sprzeciw wobec zahamowania rozpoczętych już zmian w zakresie opieki psychiatrycznej dla dzieci, młodzieży i dorosłych.

Doceniamy dotychczasowe działania rządu w ramach przygotowywanej reformy: m.in. uruchomienie programu pilotażu Centrów Pomocy Zdrowia Psychicznego, zakontraktowanie 160 ośrodków środowiskowej opieki psychologicznej i psychoterapeutycznej dla dzieci i młodzieży I stopnia referencyjności, wspieranie powstania nowego ogniwa systemu opieki i wsparcia – w roli asystenta zdrowienia. Działania te stanowią ważny krok w kierunku zwiększenia dostępności wsparcia i pomocy psychologicznej w środowisku, a także integracji środowisk lekarzy, terapeutów i pacjentów wokół wspólnie uznanych priorytetów. Niemniej jednak, działania te nadal nie są wystarczające. Tym bardziej więc niepokoją nas głosy o ryzyku zahamowania reformy.

Co roku w Polsce kilka tysięcy dzieci i nastolatków jest hospitalizowanych z powodu zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania. W 2018 roku było to 10 0332 osób do 19 r.ż. O kondycji psychicznej dzieci i młodzieży w Polsce świadczy także liczba prób samobójczych, która w 2018 roku osiągnęła w naszym kraju najwyższy wskaźnik od lat – 772 próby, w tym 26 podjęte przez dzieci do 12 r.ż. 97 tych przypadków zakończyło się zgonem dziecka. Wg badań Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę [3]  życie kiedykolwiek próbowało sobie odebrać 7% młodych ludzi w wieku 13-17 lat. Samobójstwa stanowią jedną z głównych przyczyn śmierci dzieci i nastolatków w grupie wiekowej 10-19 lat. Pod względem liczby takich przypadków, Polska zajmowała w 2017 roku niechlubne, drugie miejsce w Europie.

Przy aktualnej skali problemów ze zdrowiem psychicznym obywateli, dodatkowymi obciążeniami związanymi z sytuacją epidemiczną w kraju i realnymi trudnościami z tego wynikającymi dla ogółu społeczeństwa, tym bardziej istotne jest, aby kontynuować i rozwijać działania na rzecz zdrowia psychicznego dzieci, młodzieży i dorosłych.

Przyłączamy się do stanowiska przedłożonego Panu Ministrowi przez Polskie Towarzystwo Psychiatryczne [4]. Apelujemy o umocowanie prawne trzystopniowej organizacji opieki psychiatrycznej dla dorosłych dzieci i młodzieży poprzez nowelizację ustawy o zdrowiu psychicznym, określenie “mapy drogowej” reformy i zagwarantowanie finansowania w przedłużonych ramach czasowych.

Zwracamy się do Pana z prośbą o zapewnienie, że reforma polskiej psychiatrii będzie dynamicznie kontynuowana i wzmacniana.

Z wyrazami szacunku,

Monika Sajkowska
Prezeska Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę

1 https://rpo.gov.pl/pl/content/niezb%C4%99dna-jest-reforma-psychiatrii-dzieci%C4%99cej-posiedzenie-komisji-ekspert%C3%B3w-ds-ochrony-zdrowia
2 https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C728719%2Cekspert-konieczna-jest-kontynuacja-reformy-opieki-psychiatrycznej.html?fbclid=IwAR22vbJVN01FPxv8U9-e5kGsw2VM8R4ODHRiGophTpe396hJkjRENIexk9M
3 Ogólnopolska diagnoza skali i uwarunkowań krzywdzenia dzieci zrealizowana na ogólnopolskiej reprezentatywnej próbie dzieci i młodzieży w wieku 11-17 lat (N=1155), Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę, 2018: diagnozakrzywdzenia.pl
4 https://czp.org.pl/wp-content/uploads/2020/09/Polskie-Towarzystwo-Psychiatryczne-1.pdf