Coraz mniej Polaków popiera kary fizyczne, ale krzyk wciąż jest powszechny. Czy Polska zmierza w stronę wychowania bez przemocy?

W ostatnim roku co piąty Polak był świadkiem stosowania kar fizycznych wobec dziecka. Wśród osób z takim doświadczeniem aż 28% nie zareagowało w żaden sposób – wynika z Barometru postaw wobec krzywdzenia dzieci w Polsce 2024, badania przeprowadzonego przez Ipsos i Fundację Dajemy Dzieciom Siłę*. Czy to znak, że przemoc fizyczna wciąż jest społecznie akceptowana?

Nie tylko przemoc fizyczna – aż 80 % społeczeństwa dopuszcza krzyczenie jako formę wychowawczą, a 73 % było jego świadkiem w ciągu ostatniego roku. Brak reakcji zarówno na przemoc fizyczną, jak i psychiczną tłumaczono głównie przekonaniem, że to rodzice mają prawo decydować o metodach wychowawczych, co wskazuje na wciąż silnie zakorzenione przekonania kulturowe.

Jednocześnie, jak zauważa Agnieszka Bąk, ekspertka Public Affairs w Ipsos - Wśród osób, które uważają, że kary fizyczne bardzo negatywnie wpływają zarówno na psychikę dziecka, jak i relacje z rodzicem, aż 90% zdecydowanie sprzeciwia się takim metodom wychowawczym. To daje nadzieję, że konsekwentne budowanie społecznej świadomości na temat szkodliwości kar cielesnych może skutecznie zmieniać postawy rodziców i eliminować przemoc wobec dzieci.

Poprzez kampanię Dzieciństwo bez Przemocy oraz konferencję o tej samej nazwie, Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę podkreśla konieczność dalszych działań na rzecz zmiany naszych postaw.

– Obecnie w Polsce niecałe dwie trzecie Polaków zdecydowanie sprzeciwia się karom fizycznym. Niestety, ponad jedna trzecia przynajmniej częściowo akceptuje ich stosowanie – komentuje dr Szymon Wójcik, Koordynator Działu Badawczego Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę odpowiedzialny za opracowanie Barometru postaw wobec krzywdzenia dzieci w Polsce. – Analizując nasze poprzednie badania postaw społecznych, od 2005 roku obserwujemy stopniowy spadek deklarowanej akceptacji dla stosowania przemocy fizycznej wobec dzieci – dodaje.

To pozytywny trend, jednak wciąż potrzebne są zmiany w świadomości Polaków oraz liczne działania edukacyjne.
Do takich należy konferencja „Dzieciństwo bez przemocy”, która odbywa się w Pałacu Kultury i Nauki w dniach 28-29 października. Podczas tego wydarzenia zaprezentowane zostały wyniki Barometru Ipsos Polska i Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę, mającego na celu systematyczne śledzenie trendów opinii dorosłych Polaków. To największe w Polsce spotkanie poświęcone tej tematyce, które organizowane jest od 2004 roku przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę. Eksperci i ekspertki z Polski i ze świata przedstawiają modelowe rozwiązania zapobiegania przestępstwom wobec dzieci oraz najnowsze ustalenia naukowe, dotyczące problemu krzywdzenia dzieci. Prezentowane są także projekty i inicjatywy praktycznej pomocy dzieciom doświadczonym przestępstwem i ich rodzinom oraz profesjonalne publikacje dotyczące tej problematyki.

•      Konferencja Dzieciństwo bez Przemocy to przestrzeń, gdzie omawiane są kluczowe wyzwania w obszarze przeciwdziałania przemocy. Cieszymy się, że poza ponad 400 uczestnikami i uczestniczkami, możemy na konferencji gościć także osoby mające realny wpływ na legislację w obszarze ochrony praw dzieci. Nasza wspólna praca przyczynia się do systematycznego zmniejszania akceptacji przemocy wobec dzieci – powiedziała Renata Szredzińska, prezeska Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę.

Tegoroczna edycja konferencji jest współfinansowana ze środków Funduszu Sprawiedliwości, którego dysponentem jest Minister Sprawiedliwości oraz przez Miasto Stołeczne Warszawa.

Sprzeciw wobec krzywdzenia dzieci

Bezpieczne dzieciństwo i traktowane z poszanowaniem godności i podmiotowości dzieci to główny cel wszelkich działań Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę.

Kampania Dzieciństwo bez Przemocy, na którą składają się ogólnopolskie i lokalne działania edukacyjne oraz medialne, trwa od 8 października do 19 listopada, kiedy przypada Międzynarodowy Dzień Przeciwdziałania Przemocy wobec Dzieci. Tego dnia budynki i inne obiekty w całej Polsce będą podświetlane na czerwono.

Kampania organizowana jest przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę oraz Krajową Koalicję na rzecz Ochrony Dzieci. Głównym partnerem kampanii jest Rzeczniczka Praw Dziecka, a do akcji dołączyli także m.in. jako partner strategiczny Librus oraz Lidl Polska, który w ponad 900 sklepach emituje spot radiowy kampanii.

*Barometr postaw wobec krzywdzenia dzieci w Polsce to badanie pomyślane jako projekt mający na celu systematyczne śledzenie trendów opinii dorosłych obywateli Polski. Badanie zrealizowane w 2024 roku jest pierwszą edycją, choć pewne aspekty postaw wobec krzywdzenia dzieci były badane przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę na próbach ogólnopolskich od 2005 roku.

Badanie zostało zrealizowane przez Ipsos w dniach 13 – 27 sierpnia 2024 roku na panelu probabilistycznym Ipsos KnowledgePanel na reprezentatywnej, losowej próbie Polek i Polaków w wieku 18 i więcej lat, N=1000. Wśród osób korzystających z Internetu badanie zostało przeprowadzone za pomocą ankiety online, wśród pozostałych poprzez wywiad telefoniczny. Badanie powstało we współpracy Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę z Ipsos, partnerem kampanii.