Zobacz miniserial inspirowany prawdziwymi historiami.
Przekonaj się, jak wiele może zmienić twoja reakcja na przemoc wobec dziecka.
3 ODCINKI | REŻYSERIA: KRZYSZTOF KOMANDER
Nieobojętni
Twoja reakcja na krzywdę przywraca dziecku poczucie bezpieczeństwa i daje szansę na lepszą przyszłość. Może chronić zdrowie, a nawet życie dziecka!
Reaguj na
Jeżeli widzisz lub wiesz o poważnym zagrożeniu życia lub zdrowia dziecka, nie zastanawiaj się – natychmiast wezwij policję, dzwoniąc pod numer 112 lub 997!
112 – ogólny numer alarmowy. Pracownik przekaże Twoje zgłoszenie do odpowiednich służb ratunkowych – policji, pogotowia ratunkowego lub straży pożarnej.
997 – numer alarmowy policji. Zadzwonisz do najbliższej jednostki.
Numery alarmowe 112 i 997 są bezpłatne i czynne całą dobę.
Gdy policja przyjedzie, w zależności od sytuacji, może:
- Zatrzymać osobę, która stosuje przemoc wobec dziecka (jeśli popełniła przestępstwo lub jest obawa, że je popełni).
- Zabezpieczyć ślady i dowody przestępstwa.
- Rozpocząć procedurę Niebieskiej Karty. W konsekwencji osoby z różnych instytucji publicznych (m.in. policjant, psycholog, lekarz, pracownik społeczny) przeanalizują sytuację i podejmą działania mające na celu wsparcie dziecka, zapewnienie mu pomocy i bezpieczeństwa.
W kontakcie z policją (telefonicznie lub na komisariacie) możesz też złożyć zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa wobec dziecka. Gdy policja dostanie takie zgłoszenie, ma obowiązek zająć się sprawą.
Wiesz lub podejrzewasz, że dziecko doświadcza w swojej rodzinie przemocy fizycznej lub psychicznej? REAGUJ
W sytuacji podejrzenia przemocy wobec dziecka ośrodek pomocy społecznej ma obowiązek zajęcia się takim przypadkiem i założenia tzw. Niebieskiej Karty. W ramach procedury Niebieskiej Karty pracownik socjalny zbada sytuację w rodzinie dziecka, a następnie zaplanowane zostaną działania interwencyjne oraz pomocowe.
W celu zgłoszenia przemocy idź, skontaktuj się mailowo lub zadzwoń do Ośrodka Pomocy Społecznej. Ośrodek Pomocy Społecznej może wysłać pracownika, aby odwiedził rodzinę i przeprowadził wywiad środowiskowy.
Dane kontaktowe do właściwego Ośrodka Pomocy Społecznej znajdziesz na stronie urzędu miasta, gminy lub dzielnicy. Możesz również wpisać w wyszukiwarkę internetową właściwe słowa kluczowe „Ośrodek Pomocy Społecznej + nazwa miasta + nazwa dzielnicy”.
O niepokojącej sytuacji możesz zawiadomić pracownika żłobka, przedszkola lub szkoły krzywdzonego dziecka. O swoich podejrzeniach poinformuj pedagoga lub dyrektora placówki. Osoby te często znają sytuację dziecka oraz jego rodziny i będą wiedziały, w jaki sposób zareagować. Placówki oświatowe powinny mieć opracowany schemat interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka. Ponadto przedszkole lub szkoła mogą uruchomić procedurę Niebieskiej Karty.
W konsekwencji osoby z różnych instytucji publicznych (m.in. policjant, psycholog, lekarz, pracownik społeczny) przeanalizują sytuację i podejmą działania mające na celu wsparcie dziecka, zapewnienie mu pomocy i bezpieczeństwa.
O swoich obawach odnośnie sytuacji dziecka możesz poinformować dzielnicowego właściwego dla miejsca zamieszkania dziecka lub innego funkcjonariusza Policji.
W celu kontaktu z policją wybierz numer 997 (bezpłatny, całodobowy) lub 112.
Aby odnaleźć najbliższą jednostkę policji, sprawdzić, jak nazywa się dzielnicowy i ustalić jego numer telefonu skorzystaj z wyszukiwarki internetowej lub z aplikacji mobilnej „Moja Komenda”.
Dzielnicowy ma możliwość wejścia do domu lub mieszkania i niezwłocznego zbadania sytuacji dziecka. Gdy funkcjonariusz Policji uzna, że dziecko doświadcza przemocy w rodzinie, może uruchomić procedurę Niebieskiej Karty. W konsekwencji osoby z różnych instytucji publicznych (m.in. policjant, psycholog, lekarz, pracownik społeczny) przeanalizują sytuację i podejmą działania mające na celu wsparcie dziecka, zapewnienie mu pomocy i bezpieczeństwa.
O sytuacji przemocy wobec dziecka w rodzinie możesz zawiadomić sąd rodzinny najbliższy miejsca zamieszkania dziecka. Pismo z prośbą o wgląd w sytuację dziecka możesz wysłać anonimowo. Kiedy sąd rodzinny dowie się o zagrożeniu dobra dziecka, będzie zobowiązany podjąć działania mające na celu sprawdzenie jego sytuacji, ochronę i wsparcie rodziców w wychowaniu dziecka.
Zawiadomienie możesz napisać samodzielnie. Nie ma potrzeby stosowania określonego wzoru. Jeżeli jednak chcesz skorzystać ze wzoru pisma, znajdziesz je niżej. W zawiadomieniu opisz sytuację dziecka, podaj imię i nazwisko – jeżeli je znasz. Koniecznie podaj adres zamieszkania dziecka, aby sąd mógł podjąć działania.
Wzór pisma - zgłoszenie do sądu
Kontakt do najbliższego sądu rodzinnego znajdziesz na stronie internetowej. Wpisz: www. nazwa miasta bez polskich liter.sr.gov.pl (na przykład www.gliwice.sr.gov.pl).
Zawiadomienie możesz wysłać pocztą tradycyjną, pocztą elektroniczną (e-mail) lub doręczyć je osobiście.
Wiesz, że dziecko jest rażąco zaniedbane? Rodzice zostawiają je bez opieki, nie interesują się nim, narażają na niebezpieczeństwo, nie zapewniają mu jedzenia, odpowiedniego ubrania, leczenia? REAGUJ
O sytuacji rażącego zaniedbywania dziecka możesz zawiadomić sąd rodzinny najbliższy miejsca zamieszkania dziecka. Pismo z prośbą o wgląd w sytuację dziecka możesz wysłać anonimowo. Kiedy sąd rodzinny dowie się o zagrożeniu dobra dziecka, jest zobowiązany podjąć działania mające na celu sprawdzenie jego sytuacji, ochronę i wsparcie rodziców w wychowaniu dziecka.
Zawiadomienie możesz napisać samodzielnie. Nie ma potrzeby stosowania określonego wzoru. Jeżeli jednak chcesz skorzystać ze wzoru pisma, znajdziesz je poniżej. W zawiadomieniu opisz sytuację dziecka, podaj imię i nazwisko – jeżeli je znasz. Koniecznie podaj adres zamieszkania dziecka, aby sąd mógł podjąć działania.
Wzór pisma – zgłoszenie do sądu
Kontakt do najbliższego sądu rodzinnego znajdziesz na stronie internetowej. Wpisz: www. nazwa miasta bez polskich liter.sr.gov.pl (na przykład www.gliwice.sr.gov.pl).
Zawiadomienie możesz wysłać pocztą tradycyjną, pocztą elektroniczną (e-mail) lub doręczyć je osobiście.
O sytuacji rażącego zaniedbywania dziecka możesz zawiadomić lokalny ośrodek pomocy społecznej. Pismo z prośbą o sprawdzenie sytuacji dziecka możesz wysłać nawet anonimowo, w tym za pomocą e-maila.
Pracownik socjalny uda się do miejsca zamieszkania rodziny i przeprowadzi wywiad środowiskowy. Pozwoli mu to ocenić sytuację rodziny i zaplanować działania adekwatne do występujących problemów. Udzieli rodzicom informacji na temat tego, gdzie oraz od kogo można otrzymać pomoc. Pracownik socjalny może także uruchomić i procedurę Niebieskiej Karty, gdy okaże się, że zachowanie rodziców wobec dziecka stanowi intencjonalne krzywdzenie. W ramach procedury Niebieskiej Karty pracownik socjalny zbada sytuację w rodzinie dziecka, a następnie zaplanowane zostaną działania interwencyjne oraz pomocowe.
Adres i numer telefonu do właściwego Ośrodka Pomocy Społecznej znajdziesz na stronie urzędu miasta, gminy lub dzielnicy. Możesz również wpisać w wyszukiwarkę internetową właściwe słowa kluczowe „Ośrodek Pomocy Społecznej + nazwa miasta + nazwa dzielnicy”.
Wiesz lub podejrzewasz, że dziecko jest wykorzystywane seksualnie? REAGUJ
Kiedy osoba dorosła podejmuje jakąkolwiek aktywność seksualną z udziałem dziecka do lat 15, zawsze mamy do czynienia z przestępstwem.
Zawiadom o podejrzeniu popełnienia przestępstwa seksualnego wobec dziecka prokuraturę rejonową lub policję (w formie pisemnej lub ustnej). W przypadku ustnego zawiadomienia, z twojej wypowiedzi zostanie sporządzony protokół.
W przypadku powiadomienia Policji znajdź jednostkę, na terenie której popełniono przestępstwo. Jeżeli nie jest to możliwe, lub nie wiadomo, gdzie dokładnie zaistniało przestępstwo – złóż zawiadomienie w najbliższej jednostce Policji. Zawiadomienie będzie niezwłocznie przekazane jednostce odpowiedniej dla miejsca zaistnienia zdarzenia i tam będą wykonywane dalsze czynności w sprawie.
Aby odnaleźć odpowiednią jednostkę Policji, skorzystaj z wyszukiwarki internetowej lub z aplikacji mobilnej „Moja Komenda”.
Wzór pisma – zawiadomienie prokuratury/policji
W celu prawidłowego przygotowania zgłoszenia możesz skorzystać z pomocy prawnika udzielającego porad w lokalnym punkcie bezpłatnej pomocy prawnej lub w ośrodku pomocy rodzinie, ośrodku pomocy społecznej, ośrodku interwencji kryzysowej.
W efekcie zgłoszenia prokuratura przeprowadzi postępowanie wyjaśniające. W jego efekcie postanowi, czy oskarżyć podejrzanego. Jego winę ustali sąd.
Od 2017 r. każdy ma prawny obowiązek powiadomić organy ścigania jeśli podejrzewa, że doszło do przestępstwa wymierzonego w dobro dziecka, jak ciężki uszczerbek na zdrowiu, gwałt i wykorzystywanie seksualne.
Widzisz przemoc wobec dziecka ze strony rodzica lub opiekuna w przestrzeni publicznej? Dziecko jest szarpane, wyzywane, poniżane, bite (np. karcenie klapsem)? REAGUJ
Twoja reakcja na krzywdę przywraca dziecku poczucie bezpieczeństwa i daje szansę na lepszą przyszłość.
Może chronić zdrowie, a nawet życie dziecka!
ZAUWAŻ
Zasygnalizuj, że zauważyłeś sytuację krzywdzenia dziecka. Nawiązanie kontaktu wzrokowego może być wystarczającą reakcją powstrzymującą przemocowe zachowanie rodzica, opiekuna lub innego dorosłego towarzyszącego dziecku. Nie obawiaj się obserwować. Masz prawo przyglądać się temu, co dzieje się w przestrzeni publicznej.
NAWIĄŻ KONTAKT
Kiedy rodzicem targają tak silne emocje, że nie potrafi powstrzymać przemocy wobec swojego dziecka, nie dotrą do niego racjonalne argumenty. Jeśli chcesz skutecznie zareagować, spróbuj obniżyć jego napięcie. Zadaj proste pytanie, np.: „Przepraszam, czy coś się stało?” Możesz też odnieść się do własnych doświadczeń, np.: „Pamiętam, kiedy moje dzieci były w tym wieku. To bardzo trudny czas. Czy mogę w czymś pomóc?”. Czasem wystarczy głośno powiedzieć: „Widzę, że jest pani trudno” lub „Czasem mamy zły dzień i wtedy nie potrafimy się dogadać”. Sama próba nawiązania takiej rozmowy może dać rodzicowi do myślenia i zatrzymać przemoc wobec dziecka. Może to być też początek dalszej rozmowy prowadzącej do uspokojenia sytuacji.
NAZWIJ SYTUACJĘ
Nie krytykuj i nie atakuj, ale tez nie unikaj nazywania rzeczy po imieniu. Spokojnie, ale stanowczo mów o tym, co cię zaniepokoiło – np.: „Widzę, że uderzył Pan dziecko”, „Proszę nie bić dziecka. Proszę nigdy tego nie robić”.
Kiedy osoba krzywdząca dziecko jest agresywna również w stosunku do Ciebie lub kiedy twoja próba zatrzymania krzywdzenia przemocy się nie powiodła i dziecko w dalszym ciągu jest narażone na przemoc, wtedy zgłoś sytuacje policji, dzwoniąc pod numer 112 lub 997.
112 – ogólny numer alarmowy. Pracownik przekaże Twoje zgłoszenie do odpowiednich służb ratunkowych, w tej sytuacji do policji.
997 – numer alarmowy policji. Zadzwonisz do najbliższej jednostki.
Numery alarmowe 112 i 997 są bezpłatne i czynne całą dobę.
Jeżeli wiesz lub podejrzewasz, że dziecko doświadcza przemocy ze strony rówieśników. REAGUJ!
Jeżeli wiesz lub podejrzewasz, że dziecko doświadcza przemocy ze strony rówieśników - REAGUJ! Jeżeli sytuacja ma miejsce w internecie (cyberprzemoc) pomocne w interwencji może być zabezpieczenie dowodów – zrobienie screena/zdjęcia korespondencji lub publikacji.
O przemocy rówieśniczej możesz zawiadomić pracownika szkoły krzywdzonego dziecka: wychowawcę, pedagoga, psychologa lub dyrektora placówki. Ci specjaliści znają środowisko szkolne i rówieśnicze dziecka, sytuację dziecka i jego rodziny. Mogą wesprzeć dziecko doświadczające przemocy oraz oddziaływać na sprawców/sprawcę, w tym wyciągnąć konsekwencje przewidziane w statucie szkoły oraz zawiadomić Sąd Rodzinny i Nieletnich. Placówki oświatowe powinny mieć opracowany schemat działań w przypadku w przypadku wystąpienia w środowisku szkolnym przemocy rówieśniczej (zarówno online jak i offline). Co ważne w przypadku przemocy rówieśniczej szkoła może podjąć działania wychowawcze, naprawcze, profilaktyczne w całym środowisku szkolnym, w tym klasowym dziecka. W przypadku przemocy rówieśniczej działaniami należy objąć: pokrzywdzonych, sprawców i świadków. Ponadto szkoła może poinformować rodziców pokrzywdzonych, jak i sprawców oraz współpracować z nimi w celu zakończenia przemocy.
Naucz się skutecznego reagowania
Dlaczego reagowanie na przemoc wobec dzieci jest takie ważne?
Zobacz spot kampanii
Twoja reakcja na krzywdę przywraca dziecku poczucie bezpieczeństwa i daje szansę na lepszą przyszłość.
Może chronić zdrowie, a nawet życie dziecka!
Często zadawane pytania
Tak, możesz zgłosić sprawę anonimowo. W takim przypadku organ lub instytucja powinni sprawdzić Twoje podejrzenia „z urzędu”, czyli z własnej inicjatywy, zapoczątkowanej Twoim zawiadomieniem zbadać sprawę. Decydując o zgłoszeniu, pamiętaj jednak, że Twoje osobiste zeznania w sprawie są bardzo ważne! Może się okazać, że będzie potrzebna dodatkowa informacja, którą mógłbyś/mogłabyś dostarczyć bardzo szybko, ale nie mając Twoich danych organ lub instytucja będą musiały ustalić tę kwestię samodzielnie, co wydłuża czas. A czas w sprawach dotyczących dzieci jest często kluczowy do zapewnienia im bezpieczeństwa!
Jeżeli okaże się, że dziecko nie jest krzywdzone to świetna wiadomość! Ty swoją postawą – uważnością na potencjalne zagrożenie dobra dziecka – nawet jeżeli okazało się, że w tym przypadku dziecku nie dzieje się krzywda – przyczyniasz się do budowania dobrych wzorców w społeczeństwie i pokazujesz, że trzeba reagować.
Obawiasz się konsekwencji prawnych złożenia zawiadomienia, które okazało się niezasadne? Niepotrzebnie. Jeżeli miałaś/eś podstawy, by uważać, że dziecku dzieje się krzywda, nikt Cię za to nie ukarze, ani nie wyciągnie konsekwencji wobec rodziców/opiekunów prawnych dziecka. Prawo karze tylko osoby, które wiedziały, czyli były pewne, że do przestępstwa nie doszło, a złożyły fałszywe zawiadomienie, np. aby kogoś prześladować lub w inny sposób mu dokuczyć.
Każda kara cielesna jest przejawem przemocy domowej, gdyż zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (Dz. U. Nr 180, poz. 1493) przez przemoc domową należy rozumieć jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie, wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną, naruszające prawa lub dobra osobiste osoby doznającej przemocy domowej, w szczególności:
- narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia,
- naruszające jej godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym seksualną,
- powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u tej osoby cierpienie lub krzywdę,
- ograniczające lub pozbawiające tę osobę dostępu do środków finansowych lub możliwości podjęcia pracy lub uzyskania samodzielności finansowej,
- istotnie naruszające prywatność tej osoby lub wzbudzające u niej poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia, w tym podejmowane za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
Stosowanie przemocy wobec drugiej osoby jest w Polsce prawnie zakazane. Wiek osoby nie ma tu znaczenia. Stosowanie przemocy wobec dziecka jak i dorosłego tak samo podlega karze. Każdy z nas ma moralny obowiązek zgłoszenia przemocy jako przestępstwa. Zgłaszając przemoc, możesz uratować komuś zdrowie albo życie. Dokonując zgłoszenia, poproś o dane osoby przyjmującej zgłoszenie, zapisz je i zachowaj.
W społeczeństwie brakuje świadomości, że najlepszym miejscem dla dziecka jest rodzina, ale tylko wtedy kiedy jest bezpieczna. Co oznacza, że dziecko w tej rodzinie nie doświadcza przemocy od swoich najbliższych. W wielu sytuacjach dziecko pozostaje ze swoimi bliskimi, a pomoc kierowana jest do jego rodziców. Specjaliści wspierają ich w stosowaniu takich metod wychowawczych, które nie krzywdzą dziecka, a także uczą dorosłych jak regulować własne emocje. Jeśli jednak dziecko z powodów bezpieczeństwa nie może pozostać z rodzicami, służby w pierwszej kolejności zwrócą się do krewnych dziecka i poproszą o zaopiekowanie się dzieckiem. Jeśli w rodzinie nie znajdzie się nikt gotów do przyjęcia tej roli, dziecko zostanie umieszczone w rodzinie zastępczej, w ostateczności w placówce instytucjonalnej. Dla wielu dzieci umieszczenie w pieczy zastępczej jest szansą na bezpieczeństwo i dalszy rozwój.
Przemoc może eskalować i w coraz większym stopniu zagrażać bezpieczeństwu i prawidłowemu rozwojowi dziecka. Ponadto dziecko w dalszym ciągu żyje w poczuciu, że jest samo i nikt mu nie pomoże. W sytuacji kiedy nie reagujesz na tzw „poważne przestępstwa wobec dzieci (ciężki uszczerbek na zdrowiu, zgwałcenie, wykorzystanie seksualne bezradności, wykorzystywanie seksualne) narażasz się na odpowiedzialność karną. (art. 240 par. 1 kk).
Potrzebujesz wsparcia? Zadzwoń pod numer 800 100 100
Pod tym numerem dostępna jest bezpłatna i anonimowa pomoc telefoniczna i online dla rodziców oraz nauczycieli, którzy potrzebują wsparcia i informacji w zakresie przeciwdziałania i pomocy psychologicznej dzieciom przeżywającym kłopoty i trudności takie jak: agresja i przemoc w szkole, cyberprzemoc i zagrożenia związane z nowymi technologiami, wykorzystanie seksualne, kontakt
z substancjami psychoaktywnymi, depresja i obniżony nastrój, myśli samobójcze, zaburzenia odżywiania.
Jesteś młodą osobą i doświadczasz przemocy, trudnych emocji,czujesz się samotnie?
Skontaktuj się z anonimowym i bezpłatnym
telefonem zaufania pod numerem 116 111 lub przez stronę 116111.pl
Partnerzy
