Stanowisko Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę ws. wypowiedzi ministra Przemysława Czarnka na temat powodów prób samobójczych wśród dzieci i młodzieży

Stanowczo sprzeciwiamy się słowom ministra edukacji i nauki Przemysława Czarnka, który w dniu 7 marca 2023 roku na antenie Polsat News powiedział, że próby samobójcze młodzieży to wina ideologów LGBT, cytując: „Trzeba chronić wartości rodziny i małżeństwa, a nie atakować ideologiami marksistowskimi, lgbtowskimi, siejącymi spustoszenie w umysłach dzieci. Przecież te wszystkie próby samobójcze i, niestety, udane samobójstwa, to efekt zmącenia umysłów młodym ludziom przez ideologów lgbtowskich, neoliberalnych, neomarksistowskich, robienie im wody z mózgu i pozostawianie samych sobie”.

Nie możemy przejść obojętnie wobec tego, że minister edukacji i nauki, który w priorytetach swoich działań powinien mieć dobro wszystkich młodych ludzi, wygłasza tak bezpodstawne i krzywdzące tezy dotyczące przyczyn zachowań samobójczych wśród dzieci i młodzieży. Rolą ministra edukacji jest tworzenie systemu szkolnictwa bezpiecznego dla dzieci, sprzyjającego ich rozwojowi intelektualnemu, emocjonalnemu i społecznemu. Wypowiedź ministra Czarnka, niepopartą żadnymi danymi, uważamy za lekceważącą narastający problem samobójstw wśród dzieci i młodzieży i szkodliwą dla osób, które znajdują się w stanie kryzysu psychicznego i zastanawiają się nad sięgnięciem po pomoc.

Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę od blisko 15 lat prowadzi 116 111 – telefon zaufania dla dzieci i młodzieży. Każdego dnia pod numer 116 111 dzwoni ponad 19 młodych osób w sprawie myśli, zamiarów i prób samobójczych. Tylko w 2022 roku podjęliśmy w naszym telefonie zaufania aż 885 interwencji ratujących życie lub zdrowie dzieci i nastolatków. Nasze doświadczenie, ale też aktualna wiedza dotycząca zachowań suicydalnych wśród dzieci i młodzieży pokazują, że problemy ze zdrowiem psychicznym mogące prowadzić do podjęcia próby samobójczej występują w wyniku interakcji wielu czynników m.in.: indywidualnych, rodzinnych, środowiskowych. Istnieją liczne badania, które szczegółowo wskazują wiele faktycznych czynników ryzyka, wśród których wymieniane są m.in.: historia zaburzeń psychicznych w rodzinie, zaniedbanie emocjonalne czy przemoc ze strony rodziców, przemoc rówieśnicza, trudna sytuacja społeczno-ekonomiczna, izolacja, stygmatyzacja1.

Od przedstawicieli instytucji państwowych, a od ministra edukacji i nauki zwłaszcza, oczekujemy posługiwania się rzetelną wiedzą i inicjowania tworzenia programów profilaktycznych i poprawy bezpieczeństwa młodych osób w Polsce, w tym również w zakresie zdrowia psychicznego. Wypowiedzi ministra edukacji i nauki prowadzą do

dodatkowej stygmatyzacji, umniejszają cierpienie młodych osób w kryzysie psychicznym i minimalizują ich szansę na otrzymanie profesjonalnej pomocy. Co więcej, wypowiedzi te piętnują również osoby zagrożone wykluczeniem ze względu na ich orientację seksualną czy tożsamość płciową, co samo w sobie jest dodatkowym czynnikiem potęgującym ryzyko wystąpienia zachowań suicydalnych. Dzieci i młodzież LGBT+ są grupami szczególnie narażonymi na kryzysy psychiczne – aż 41% z nich ma myśli samobójcze, a 55% objawy depresji. W obliczu tak krzywdzących opinii, wygłaszanych w przestrzeni publicznej, wielu z tych młodych ludzi cierpi w samotności i nie sięga po pomoc z obawy przed odrzuceniem.

Wszystkie młode osoby zachęcamy do poszukiwania wsparcia u zaufanych dorosłych, specjalistów i kontaktu z naszym 116 111 – telefonem zaufania dla dzieci i młodzieży. Jeżeli jesteś rodzicem, opiekunem, nauczycielem możesz zadzwonić na nasz numer dla dorosłych w sprawie bezpieczeństwa dzieci 800 100 100.