DOPAMINA
Jak wspierać młodzież w świadomym
korzystaniu z mediów społecznościowych.
O FILMIE
15-minutowy film porusza ważne tematy, takie jak mechanizm pętli dopaminowej, profilowanie czy toksyczne relacje online, przy jednoczesnym unikaniu jednostronnej narracji o szkodliwości nowych technologii. W filmie słyszymy młode osoby, które opowiadają o idealizacji życia w mediach społecznościowych, porównywaniu się z innymi, uzależnieniu od telefonu czy toksycznych relacjach online, ale i o tym, jak ważną funkcję internet pełni w ich życiu i jak starają się korzystać z niego świadomie, pozytywnie i z umiarem.
NA POCZĄTEK POZYTYWNIE
JAK DZIAŁA DOPAMINA?
KONCENTRACJA I UCZENIE SIĘ
1. Porozmawiaj z dzieckiem o tym, że ciągłe powiadomienia i skoki między różnymi aktywnościami mogą utrudniać skupienie uwagi i zapamiętywanie informacji.
2. Zachęć dziecko do wyłączenia powiadomień na telefonie podczas nauki lub do wyłączenia urządzeń elektronicznych będących w pobliżu.
3. Pomóż dziecku w opracowaniu harmonogramu dnia, który uwzględni czas na naukę, czas spędzany online i inne aktywności.
4. Wspólnie ustalcie limity czasowe na korzystanie z ekranów.
5. Zachęć dziecko do angażowania się w aktywności offline, które rozwijają umiejętność koncentracji uwagi, takie jak czytanie książek, uprawianie sportu czy gra na instrumencie muzycznym.
CZY DZIECKO MA PROBLEM?
1. Czy dziecko stale myśli o wcześniejszych aktywnościach online lub nie może doczekać się kolejnych?
2. Czy dziecko spędza coraz więcej czasu online i sprawia mu to coraz większą przyjemność?3. Czy dziecko podejmowało nieudane próby kontrolowania, ograniczenia lub zaprzestania korzystania z internetu?4. Czy dziecko odczuwa niepokój, napięcie, nastrój depresyjny lub rozdrażnienie, gdy próbuje ograniczyć korzystanie z internetu? 5. Czy czas spędzony online często przekracza planowany? 6. Czy korzystanie z internetu wpływało na relacje z bliskimi, wyniki w szkole lub problemy z nauką?7. Czy dziecko próbuje ukrywać swoją nadmierną aktywność online?8. Czy dziecko używa internetu jako sposobu na ucieczkę od problemów lub nieprzyjemnych emocji? Według autorki powyższego testu – Kimberly Young – spełnienie przez dziecko co najmniej pięciu z wymienionych objawów może wskazywać na problemowe korzystanie z sieci..JAK ODZYSKAĆ KONTROLĘ?
Wśród zasad może znaleźć się ograniczenie czasu spędzanego przed ekranami, ustalenie zasad nie korzystania z telefonu przez zaśnięciem i nie trzymania go w nocy w sypialni, nie korzystania z ekranów w trakcie jedzenia. Zachęć też dziecko do wyłączania powiadomień w telefonie, uruchomienia aplikacji kontroli czasu, trybu nocnego, funkcji „szary ekran” czy odinstalowania najbardziej czasochłonnych aplikacji.
Czasami jednak proste rozwiązania nie wystarczą. Bywa, że u źródeł intensywnego korzystania z sieci leżą poważne i złożone problemy dziecka, jak niska samoocena, problemy relacyjne czy stres. Dopiero ich zauważenie i rozwiązanie pozwoli na rozwiązanie problemu nadużywania ekranów. Może to być długi proces wymagający specjalistycznej pomocy.
GDY DZIAŁANIA NIE PRZYNOSZĄ EFEKTÓW
W przypadku potrzeby specjalistycznej pomocy warto zapytać o pomoc psychologa szkolnego, lokalną poradnię do spraw uzależnień czy inną placówkę oferującą wsparcie dla dzieci i młodzieży. W Warszawie jedną z takich placówek jest Poradnia Dziecko w Sieci Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę
Dodatkowo zarówno rodzice, jak i profesjonaliści mogą skorzystać z pomocy bezpłatnej linii FDDS pod numerem 800 100 100. Dzieci i młodzież również mają dostęp do bezpłatnego telefonu zaufania 116 111.
PROBLEM SPOŁECZNYCH PORÓWNAŃ
1. Rozmawiaj z dzieckiem o wartościach – wyjaśnij mu, że popularność mierzona w odsłonach czy liczbie obserwujących lub czy pieniądze zarabiane na aktywności online nie są ważnym, a często też przekłamanym punktem odniesienia.
2. Powiedz dziecku, że „ciało nie określa”, że każdy wygląda inaczej i każdy jest piękny i że wygląd nie jest ważnym punktem oceny.
3. Powiedz dziecku o algorytmach podtrzymujących jego uwagę poprzez podsuwanie podobnych treści. Zadbajcie wspólnie o zróżnicowane treści oglądanych przez dziecko w serwisach społecznościowych.
4. Podsuwaj dziecku pozytywne treści i wspieraj je w pozytywnych działaniach online.
DEBATA
Zapraszamy do obejrzenia nagrania debaty.
Z debaty dowiecie się m.in.:
❓ Jaką funkcję pełnią social media w życiu młodych osób i jak możemy ich wspierać w szukaniu alternatyw?
❓ W jaki sposób twórcy aplikacji społecznościowych wykorzystują automatyczne mechanizmy naszego mózgu, żeby przyciągać i utrzymywać naszą uwagę i jak możemy chronić przed tym młodzież?
Materiały
Scenariusze do przeprowadzenia lekcji na podstawie filmu i plakat dostępne są na platformie edukacyjnej FDDS
DOBRE I ZŁE RELACJE
