Ochrona praw dzieci w czasie epidemii. Rekomendacje FDDS dla polskiego rządu.

Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę wypracowała rekomendacje dla polskiego rządu, dotyczące zapewnienia bezpieczeństwa dzieci w sytuacji izolacji chroniącej przed COVID-19 i wobec jej następstw. Wystosowała też apel do Premiera Mateusza Morawieckiego o wdrożenie zebranych rekomendacji do strategii aktualnych działań przeciwkryzysowych, dotyczących epidemii.   

Każdego dnia do Telefonu Zaufania dla Dzieci i Młodzieży 116 111, prowadzonego przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę, dzwonią setki dzieci, dla których obecna sytuacja jest nie do wytrzymania. Dzieci mówią o doświadczaniu przemocy psychicznej, fizycznej i seksualnej, silnych napięciach, połączonych z niezrozumieniem tego co się dzieje oraz jak sobie z tym radzić, obniżającym się nastroju i pojawiających się myślach samobójczych, a także braku dostępu do pomocy specjalistycznej. Mówią też o tym, że wraz z zakazem wychodzenia osób poniżej 18 r.ż. bez opieki osoby dorosłej, straciły jedyną możliwość uniknięcia krzywdzących zachowań, których doświadczają w domu. 

W marcu br. odnotowano w Telefonie Zaufania 116 111 największą od 11 lat liczbę interwencji, czyli działań podejmowanych w sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia dziecka. W marcu było ich 76! To prawie dwa razy więcej niż w poprzednich miesiącach. To było coś, co nigdy nie wydarzyło się na taką skalę. 

Apel do Premiera Morawieckiego i rekomendacje 

Na bazie analizowanych na bieżąco informacji i blisko 30-letniego doświadczenia w pracy na rzecz dzieci krzywdzonych, Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę wystosowała apel do Premiera Mateusza Morawieckiego, o podjęcie środków zapewniających bezpieczeństwo i realizację praw dzieci – podczas epidemii oraz wobec jej następstw. Apel zawiera rekomendacje dla polskiego rządu i nawołuje do podjęcia działań: 

• zwiększających ochronę dzieci przed przemocą 

W tym obszarze Fundacja wskazuje m.in. na konieczność: uwrażliwienia służb medycznych, społecznych i pracowników oświaty na zwiększone ryzyko przemocy wobec dzieci oraz informowania o dostępnej ścieżce interwencji; wprowadzenia rozwiązań umożliwiających odseparowanie sprawcy przemocy od ofiary; ustalenia specjalnej na czas epidemii procedury umieszczania dzieci doświadczających przemocy w rodzinach zastępczych i instytucjach; oraz objęcia szczególnym nadzorem rodzin, w których już przed epidemią diagnozowano przemoc. 

• zwiększających ochronę zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży 

Szczególnie istotne jest: zwiększenie dostępu do bezpłatnej pomocy specjalistycznej (telefonicznej i online) dla dzieci i młodzieży; opracowanie i promowanie rzetelnych informacji dla rodziców nt. funkcjonowania dziecka w kryzysie; opracowanie wytycznych, które ograniczają do niezbędnego minimum konieczność separacji dzieci i rodziców/opiekunów w czasie leczenia/kwarantanny oraz zapewnienie odpowiedniej opieki dzieciom, które samotnie mierzą się z chorobą własną lub rodziców; opracowanie wytycznych dot. organizacji opieki okołoporodowej; opracowanie zasad bezpiecznych kontaktów w trakcie epidemii dla rodziców po rozstaniach/rozwodach lub w sytuacjach okołorozwodowych; a także zniesienie zakazu opuszczania domu dla osób poniżej 18 r.ż. bez opieki dorosłego. 

• zabezpieczających warunki bytowe dzieci i młodzieży 

Zasadne jest zapewnienie pomocy materialnej i rzeczowej rodzinom, które są dotknięte przez ekonomiczne skutki epidemii, a także zapewnienie alternatywnych i realnych sposobów dożywiania dzieci z zagrożonych środowisk. 

• zapewniających ciągłość i adekwatność edukacji dzieci i młodzieży 

W rekomendacjach wskazano na potrzebę: zapewnienia zdalnych rozwiązań edukacyjnych dla dzieci, tak, aby nie dyskryminowały uczniów; uzgodnienia jasnych wytycznych w sprawie dat i kryteriów egzaminów (przede wszystkim maturalnych i kończących szkołę podstawową) i promocji dla uczniów; zapewnienia pomocy samorządom, aby środki przeznaczone na lokalną walkę z pandemią, nie były wydatkowane kosztem budżetu przeznaczonego na edukację i pomoc psychologiczno-pedagogiczną dla dzieci. 

Jesteśmy świadomi, że sytuacja epidemii wymaga podjęcia nadzwyczajnych działań, które mają na celu ochronę całego społeczeństwa. Solidaryzujemy się z tym podejściem. Apelujemy jednak, by działania podejmowane przez rząd miały także na uwadze interes najbardziej bezbronnej grupy, czyli dzieci – mówi dr Monika Sajkowska, prezeska Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę. Jednocześnie jesteśmy gotowi służyć naszym wsparciem merytorycznym w celu wygenerowania szczegółowych rozwiązań we wskazanych obszarach – dodaje dr Sajkowska. 

16 kwietnia apel został wysłany do Premiera Mateusza Morawieckiego.

Poniżej w załączniku, znajduje się pełna treść apelu, wraz z rekomendacjami dla rządu – w zakresie pomocy dzieciom, zapewnienia im bezpieczeństwa, warunków odpowiednich do życia i równowagi emocjonalnej w czasie przymusowej izolacji i wobec jej następstw.