• O Fundacji
    • O Fundacji
    • Struktura Fundacji
    • Rekrutujemy!
    • Ważne dokumenty
    • Projekty
  • Aktualności
  • Co robimy
    • Co robimy?
    • Pomagamy dzieciom krzywdzonym
    • Udzielamy wsparcia przez telefon
    • Wspieramy rodziców małych dzieci
    • Dbamy o bezpieczeństwo dzieci w internecie
    • Badamy zjawisko przemocy w Polsce
    • Wymiar Sprawiedliwości Przyjazny Dziecku
    • Wprowadzamy Standardy Ochrony Dzieci
    • Edukujemy profesjonalistów pracujących z dziećmi
    • Wydajemy kwartalnik "Dziecko Krzywdzone"
    • Tworzymy kampanie społeczne
    • Krajowa Koalicja na rzecz Ochrony Dzieci
    • Nasze apele, stanowiska, petycje
  • Jak pomagamy
    • Jak pomagamy?
    • Centra Pomocy Dzieciom
    • Przyjazny Pokój Przesłuchań
    • 116111 - telefon zaufania dla dzieci i młodzieży
    • Poradnia dla Rodziców Latarnia Morska
    • 800 100 100 - telefon dla rodziców i nauczycieli w sprawie bezpieczeństwa dzieci
    • Centrum wsparcia dla dzieci i młodzieży
    • Poradnia Dziecko w Sieci
    • Szkolenia i materiały dla profesjonalistów
  • Biznes wspiera dzieci
    • Biznes wspiera dzieci!
    • Formy współpracy z firmami
    • Nasze przykładowe współprace
    • Skontaktuj się z nami!
  • Wspieraj nas
    • Wspieraj nas
    • Przekaż darowiznę
    • Wspieraj regularnie – polecenie zapłaty
    • Wspieraj regularnie
    • Przekaż 1,5%
    • Załóż zbiórkę
    • #biegamdobrze
    • Zaangażuj swoją firmę
    • W jaki sposób wykorzystujemy nasze fundusze?
  • Kontakt
  • Pl
    • En
    • Ua
  • WPŁAĆ
  • Strona główna
  • O Fundacji
  • Co nowego w Fundacji?
  • Rozpoczyna się Tydzień Osób Pokrzywdzonych Przestępstwem
  • Co nowego w Fundacji?
  • Rekrutujemy

Rozpoczyna się Tydzień Osób Pokrzywdzonych Przestępstwem

20.02.2023

W Polsce ochrona dzieci przed krzywdzeniem dobrze funkcjonuje tylko w przepisach prawa. Sytuacja dzieci zagrożonych przemocą domową i uczestniczących w procedurach prawnych systematycznie się pogarsza. W 2021 roku służby musiały w trybie interwencyjnym zabrać z rodzin 1335 dzieci, ponieważ groziło mi poważne ryzyko utraty zdrowia lub życia. To najwyższa wartość w tej czarnej statystyce od lat. Jednocześnie spada liczba “Niebieskich Kart” zakładanych osobom małoletnim zagrożonym przemocą domową - z 14 223 w 2016 r. do 11 129 w roku 2021. Służby działają rutynowo i nie wykorzystują wszystkich możliwości, aby zapewnić dzieciom bezpieczeństwo wtedy, kiedy to jest jeszcze możliwe. Prawa dzieci nie są też przestrzegane w trakcie przesłuchań z ich udziałem – tak podsumowujemy stan ochrony dzieci w Polsce z okazji Tygodnia Osób Pokrzywdzonych Przestępstwem (20 - 26 lutego).

W grudniu 2022 r. opublikowaliśmy raport „Dzieci się liczą” zawierający zestawienie najnowszych danych statystycznych i wyników badań społecznych na temat m.in. sytuacji dzieci pokrzywdzonych różnymi typami przestępstw.

Od lat prawo w Polsce zmienia się na lepsze, jeśli chodzi o ochronę dzieci przed przestępstwem znęcania się i wykorzystywania seksualnego. Wprowadzono Rejestr Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym, określono wymagania wobec kuratorów procesowych reprezentujących dzieci w trakcie procedur, tak aby tę funkcję mogły pełnić tylko osoby rzeczywiście do niej przygotowane. Powołano też Komisję ds. Pedofilii, a znowelizowana ustawa o przeciwdziałaniu przemocy uwzględnia dziecko, w tym dziecko-świadka, jako bezpośredniego pokrzywdzonego. Jednocześnie praktyka stosowania prawa i codzienne działanie szeroko pojętego wymiaru sprawiedliwości idą w przeciwnym kierunku. Faktyczna ochrona dzieci pokrzywdzonych przestępstwem pod wieloma względami wyraźnie się pogarsza – mówi Justyna Podlewska, koordynatorka naszego działu prawnego.

Przemoc fizyczna i psychiczna, której ktoś doświadczy w dzieciństwie, ma wpływ na całe jego życie. Jeśli krzywda nie zostanie jak najszybciej przerwana, sprawca lub sprawczyni ukarani, zręby poczucia bezpieczeństwa odbudowane, a dziecko uznane za osobę wymagającą specjalistycznego wsparcia – konsekwencje mogą być tragiczne. Właśnie dlatego od ponad 30 lat stajemy w obronie praw dzieci doświadczonych przemocą – dodaje Renata Szredzińska, członkini zarządu Fundacji.


Zbyt późne interwencje

Służby nie dość zdecydowanie reagują na sygnały, że dziecko może być zagrożone przemocą we własnym domu – alarmujemy. W ostatnich latach spada liczba „Niebieskich Kart” założonych osobom małoletnim – z 14 223 w 2016 r. do 11 129 w roku 2021.

Nie jest to wynik poprawy bezpieczeństwa dzieci w ich najbliższym otoczeniu, lecz raczej zaniechania lub rutynowego działania służb. Jednocześnie rośnie bowiem liczba interwencji w sprawach nagłych, czyli sytuacjach, gdy policja lub pomoc społeczna muszą natychmiast zabrać dziecko z rodziny, ponieważ istnieje bezpośrednie zagrożenie dla jego życia lub zdrowia. Takich sytuacji w 2016 r. było 1214, a w 2021 r. już 1335. Bardzo niepokoi nas to, że odpowiednie instytucje nie wykorzystują w pełni możliwości zajęcia się sytuacją rodziny, kiedy można jeszcze tę sytuację, choćby dzięki procedurze „Niebieskie Karty”, na wiele sposobów poprawić, i zwlekają z podjęciem działań do momentu, gdy dziecku grozi poważne niebezpieczeństwo – mówi Szredzińska.

Powtórne przesłuchania

Z raportu „Dzieci się liczą” wynika także, że w ostatnich latach rośnie liczba przesłuchań i powtórnych przesłuchań z udziałem dzieci pokrzywdzonych znęcaniem się i wykorzystywaniem seksualnym. Jednocześnie liczba wszczętych postępowań utrzymuje się na względnie stałym poziomie.

Szczególnie niepokojący jest wzrost liczby powtórnych przesłuchań z udziałem dzieci. W 2021 r. było ich 233, w 2020  - 169, w 2019 - 140. Przesłuchanie jest dla dziecka bardzo trudnym przeżyciem, często powrotem do traumy. Prawo zezwala na powtórzenie tej czynności tylko w dwóch sytuacjach. Wtedy gdy oskarżony nie miał obrońcy w czasie pierwszego przesłuchania lub gdy w sprawie pojawiły się nowe, ważne okoliczności. Obu tym sytuacjom w dużej mierze można zapobiec, dbając o to, aby reprezentant oskarżonego był obecny oraz starając się pozyskać dowody z innych dostępnych źródeł. Często słuchanie dziecka jest jedną z pierwszych czynności w sprawie – wówczas nowe, ważne okoliczności prawie na pewno pojawią się w toku postępowania i dziecko będzie musiało zeznawać ponownie. Tymczasem zbieranie materiału dowodowego niejednokrotnie można by zacząć od przesłuchania psychologa lub niekrzywdzącego rodzica – mówi Justyna Podlewska.

Szczegóły związane z czynnością przesłuchania mają wymiar nie tylko proceduralny, ale przede wszystkim ludzki. Konieczność kilkukrotnego składania zeznań sprawia, że dziecko nie może zostawić za sobą traumy i rozpocząć procesu zdrowienia emocjonalnego, który sam w sobie jest bardzo trudny i czasochłonny. Im dłużej tkwi w zawieszeniu między krzywdą a powrotem do równowagi, tym bardziej zanurza się w cierpieniu i tym większe jest prawdopodobieństwo, że szukając po omacku wyjścia z tej sytuacji, podejmie zachowania ryzykowne, np. targnie się na swoje życie, wejdzie w konflikt z prawem lub wpadnie w uzależnienie.

Sprawa nas wszystkich

Na zły stan faktycznej ochrony dzieci pokrzywdzonych przestępstwem składa się jeszcze wiele innych okoliczności. Brakuje kuratorów procesowych i biegłych sądowych, którzy mają kluczowe znaczenie dla ochrony praw dziecka w trakcie realizacji procedur. Przyjazne pokoje przesłuchań, w których składają zeznania dzieci, bardzo często nie spełniają standardów określonych prawem. Mimo dużej ewolucji przepisów obowiązujących w Polsce, naszym zdaniem wciąż wiele jest do zrobienia.

Droga do lepszej ochrony dzieci, które jako osoby pokrzywdzone przestępstwem wymagają szczególnej uważności ze strony instytucji, jest, jak się okazuje, kręta i pełna niepotrzebnych przystanków. Ale, ze wsparciem obywateli oraz innych NGO-sów, idziemy do przodu. W listopadzie złożyliśmy w Senacie petycję w sprawie rozszerzenia ochronnego trybu przesłuchań, a teraz zbieramy podpisy pod naszą nową petycją. Chcemy zaapelować do wszystkich partii politycznych o włączenie kwestii bezpieczeństwa dzieci w programy wyborcze. Zachęcamy wszystkich do podpisywania naszej petycji – mówi Renata Szredzińska.

Postawić dziecko w centrum

Kluczowym elementem wspierania dzieci pokrzywdzonych przestępstwem jest zapewnienie im najszybciej, jak to możliwe, profesjonalnej pomocy specjalistów mających doświadczenie w pracy z dziećmi po traumie. Od 2018 r. rozwijamy w Polsce sieć Centrów Pomocy Dzieciom – placówek, w których pomoc psychologiczna, psychiatryczna, prawna, medyczna jest dostępna pod jednym dachem, w jednym, przystosowanym do potrzeb dzieci, miejscu.

Nad poprawą stanu dziecka i wsparciem niekrzywdzącego rodzica pracuje stały, interdyscyplinarny zespół specjalistów, którzy systematycznie się spotykają i informują o postępach lub problemach, jakie napotykają, towarzysząc dziecku w procesie zdrowienia. Dzięki temu rodzic i dziecko nie muszą szukać pomocy w wielu różnych instytucjach, opowiadać o trudnych doświadczeniach w kolejnych placówkach, rezerwować miejsca na wizytę u specjalistów w wielu kolejkach – wyjaśnia Renata Szredzińska.

W tej chwili w Polsce działa lub niebawem oficjalnie rozpocznie działalność już dziewięć CPD. Trzy z nich (w Warszawie, Gdańsku i Starogardzie Gd.) prowadzimy my, prowadzenia pozostałych (w Białymstoku, Głogowie, Lublinie, Ludźmierzu, Sosnowcu i we Wrocławiu) podjęły się doświadczone lokalne organizacje pozarządowe.

***

Raport „Dzieci się liczą” został sfinansowany ze środków Funduszu Sprawiedliwości, którego dysponentem jest Minister Sprawiedliwości. Z pełną treścią raportu można się zapoznać tutaj..

Coś poszło nie tak. Kliknij, by spróbować jeszcze raz.

Mamy to! Dziękujemy, że jesteś z nami! <3

KontaktMediaNasz patronat
Facebook logo FacebookYouTube logo YouTubeInstagram logo InstagramSpotify logo SpotifyTelegram logo Telegram 
2021 - Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę
Polityka prywatnościRegulamin newsletteraPolityka cookiesRegulamin darowiznDeklaracja dostępnościRODO
Wyślij SMS i daj dzieciom siłę!